Veiligheidsnaalden en verschillende injectiemethodes

Update: Deze blog is bijgewerkt op 18 april 2025 om recente ontwikkelingen en nieuwe technieken te weerspiegelen. 

In de zorg draait alles om veiligheid; voor de patiënt én voor de zorgverlener. Daarom is het kiezen van de juiste injectienaald geen bijzaak, maar een belangrijk onderdeel van goede zorg. In deze blog zullen we je dan ook meer vertellen over veiligheidsnaalden en de verschillende injectiemethodes die er zijn.

Wat zijn veiligheidsnaalden?

Veiligheidsnaalden zijn ontwikkeld om prikaccidenten te voorkomen. Sinds de Europese richtlijn van 2013 zijn ze verplicht binnen de zorg. Belangrijke onderdelen van die richtlijn zijn het verbod op recappen en de eis om injectiemateriaal met ingebouwde bescherming te gebruiken.

De moderne veiligheidsnaald is voorzien van een slim veiligheidssysteem: met één handbeweging schuif je het kapje over de naald, waardoor prikaccidenten na gebruik vrijwel uitgesloten zijn. Dat maakt ze niet alleen veiliger, maar ook gebruiksvriendelijk.

Voordelen van veiligheidsnaalden

• Verminderd risico op naaldprikincidenten: Door ingebouwde veiligheidsmechanismen.
• Bescherming van zorgverleners: Vermindert het risico op blootstelling aan bloed en andere lichaamsvloeistoffen.
• Gemakkelijk in gebruik: Veel veiligheidsnaalden zijn ontworpen voor gebruiksgemak zonder extra training.

Hoe kies je de juiste veiligheidsnaald?

Er zijn veel verschillende soorten veiligheidsnaalden verkrijgbaar, elk met een eigen lengte, dikte en toepassing. Ze zijn ontworpen voor eenmalig gebruik en bevatten altijd een ingebouwd veiligheidssysteem.

Elke naald is voorzien van een kleurcode die correspondeert met de maat (gauge), zodat je snel en eenvoudig de juiste kunt herkennen.

De keuze voor een bepaalde veiligheidsnaald hangt af van meerdere factoren:

• De injectiemethode (bijv. intramusculair, subcutaan, intraveneus)
• De injectietechniek
• Het injectiegebied

Vooral de injectiemethode is bepalend voor het selecteren van de juiste maat en type naald. Op basis van deze factoren kies je een naald die past bij de handeling én bij de veiligheid van zowel de patiënt als de zorgverlener.

Hoe werkt het gebruik van opzuignaalden?

Voorafgaand aan het gebruik van veiligheidsnaalden voor een injectie, worden vaak veilige opzuignaalden met een grote diameter gebruikt om een vloeistof uit een flesje om ampul op te zuigen. Deze naalden, ook wel ‘blunt fill needles’ genoemd, hebben een stompe punt die geen schade veroorzaakt aan bijvoorbeeld een rubberen flaconstop. Ze zijn niet scherp genoeg om de huid te penetreren, en dus perfect voor een veilige overdracht van medicatie naar spuit. De naald is veelal beschikbaar in de maat 18G.

Hoe gebruik je een veiligheidsnaald?

Er zijn meerdere manieren om medicatie toe te dienen via injecties. De methode bepaalt mede welke naald je nodig hebt:

Intramusculaire injecties (IM): Intramusculaire injecties worden diep in de spier toegediend, waardoor medicatie snel in de bloedbaan wordt opgenomen. Ze worden vaak gebruikt voor vaccins en bepaalde medicaties.

Subcutane injecties (SC): Subcutane injecties worden net onder de huid toegediend. Dit type injectie wordt vaak gebruikt voor insuline en andere medicaties die langzaam worden opgenomen.

Intraveneuze injecties (IV):  Intraveneuze injecties worden direct in de ader toegediend, wat een snelle opname van medicatie in de bloedbaan mogelijk maakt. Deze methode wordt vaak gebruikt in noodsituaties en voor infuustherapie.

Verschillende maten bij veiligheidsnaalden

In dit blog is er al een aantal keer gesproken over de verschillende naaldkleuren en de diameter die wordt gebruikt voor een bepaalde injectiemethode. In de tabel hieronder geven we daarom een toelichting van de verschillende maten en kleuren bij veiligheidsnaalden, om het zo overzichtelijk onder elkaar te zetten.

Welke kleur naald gebruik je bij welke injectie?

De kleur van een naald geeft de dikte (gauge) en soms ook de lengte aan, en helpt zorgprofessionals om snel de juiste naald te kiezen. Hoe lager het getal, hoe dikker de naald. Het is belangrijk dat je de juiste maat kiest bij de juiste toepassing. Elke injectiemethode vraagt om een specifieke maat en dus vaak om een herkenbare kleur. 

Voor intramusculaire injecties worden meestal een groene (21G) of zwarte (22G) naald gebruikt. Deze zijn langer en dikker, zodat de medicatie diep in de spier wordt toegediend.

Bij subcutane injecties, injecties in het onderhuids weefsel, zoals insuline of heparine, zijn de gebruikte naalden korter en dunner. Hier zie je vaak een oranje (25G) of blauwe (23G) naald terug, afhankelijk van de situatie en de voorkeur van de zorgverlener.

Voor intraveneuze injecties, waarbij de medicatie direct in de ader wordt toegediend, worden roze (20G) en blauwe (22G) naalden veel gebruikt. Deze zijn dun genoeg voor een soepele toediening in het bloedvat, maar stevig genoeg om goed te hanteren.

Hoewel kleurcodes handig zijn als visuele herkenning, blijft het belangrijk om altijd te kijken naar de injectiemethode, de toedieningsplek, het type medicatie en de kenmerken van de patiënt (zoals lichaamsbouw of huiddikte).

De kleurcodes en afmetingen in onderstaande tabel geven een beperkt aantal weer van de beschikbare veiligheidsnaalden in ons assortiment. 

Innovaties en ontwikkelingen

De wereld van veiligheidsnaalden blijft in beweging. In 2025 zien we een aantal opvallende ontwikkelingen. Er is een trend naar voorgevulde spuiten met verbeterde naaldveiligheidsmechanismen, wat het risico op prikaccidenten verder vermindert. En de wereldwijde markt voor veiligheidsnaalden groeit en legt de nadruk vooral op patiëntveiligheid.

Tips voor het gebruik van veiligheidsnaalden

• Lees altijd de instructie voor gebruik
• Werk hygiënisch – handen wassen, beschermende kleding
• Gooi naalden veilig weg in een erkende naaldencontainer
• Gebruik optreknaalden bij het klaarmaken van injecties

De keuze van de juiste naald en injectiemethode is van groot belang voor de veiligheid van zowel de patiënt als de zorgverlener. Door op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen in veiligheidsnaalden en injectietechnieken, kunnen medische professionals de best mogelijke zorg bieden. Wil je meer weten over ons assortiment in veiligheidsnaalden, of heb je nog vragen na het lezen van de blog? Neem dan contact op met jouw Accountmanager of onze Customer Service via 0570 – 63 40 71 of info@fvdvooren.nl.